Interview L&D Leaders - Rene Luisman: ‘Juist als trainer wil ik dichtbij mezelf blijven’

Op het nette kantoor, aan een schilderachtige gracht in Rijswijk, gaat het al vrij snel in het interview over ‘toewijding’. Dat is waar de 42-jarige Luisman in gelooft. Het is dat fanatisme waarmee hij al een paar jaar na zijn entree in 2014 in de trainingswereld trainer van het jaar werd, uitgeroepen door NOBTRA.

Nu is hij meer door de wol geverfd, hij heeft de trainingsmarkt zelfs wat verzadigd zien worden door een enorme groei aan trainers en coaches. Juist in die drukke markt, wil hij zich onderscheiden en zijn hart volgen, met alle toewijding die hij heeft. Vandaar dat hij onlangs besloot om zijn business om te gooien.

'Ik geloof in volledige toewijding' 

Zijn hart ligt bij het begeleiden en ondersteunen van gay mannen. Mannen die worstelen met hun identiteit, helpen zo dicht mogelijk naar hun authentieke zelf te begeleiden.

‘Het verlangen om hier meer mee te doen was er langer. Ik begon zo’n kleine drie jaar geleden met het begeleiden van gay mannen, en daarmee kan ik de meeste impact maken’, vertelt Luisman. ‘Ik vind het ontzettend spannend om dit te doen, maar dit is de weg die ik wil gaan. Ik vroeg me zelf af of ik het lef er wel voor zou hebben. Of ik genoeg zelfvertrouwen zou ik hebben. Maar ik geloof in volledige toewijding.’  

Hoe Luisman 'trainer van het jaar' werd 

Later in het interview lees je meer over de weg die Luisman nu gaat bewandelen. Maar we focussen ons eerst op zijn stormachtige carrière in de L&D wereld, waar hij zo snel na zijn entree al trainer van het jaar werd. Terwijl hij daarvoor jarenlang expert was op het gebied van interne communicatie, bij corporates als ING.

Luisman legt uit: toen hij begon als zelfstandig trainer in 2014, was er een manier om zich meteen te kunnen onderscheiden. Voor hem bleek dat blended leren. Om zichzelf te verbeteren als trainer deed hij een opleiding ‘online leren’. Ooit was online leren volgens Luisman ‘een pdf uploaden’, maar tegenwoordig is er zoveel meer interactie, en daar maakt hij gretig gebruik van.

‘Blended leren gaat voor mij over het zoeken naar de juiste mix aan slimme leerinterventies. Op zo’n manier dat het deelnemers helpt bij het behalen van de leerdoelen’, zegt Luisman. ‘Ik ben altijd op zoek naar kleine interventies, tussen trainingen en coachsessies in. Het gaat erom dat mensen wat ze leren, gaan integreren in de dagelijkse praktijk. Daar baseer ik het leerontwerp op. Ik gebruik LearningStone als platform, maar zeker ook andere systemen. Ik ben altijd op zoek naar hoe ik het maximale uit een platform kan halen.’

Rene Luisman. Foto: Hannah Anthonysz

Luisman schetst in zijn kantoor het standaard begin van een nieuwe training. Iedereen is nog enthousiast. Iedereen zit er lekker in. Maar dan. Daarna moet er continuïteit zijn in de motivatie en de output, en het lerende vermogen van de deelnemers. En dat doet Luisman door te spelen met de online elementen. Door zijn deelnemers te motiveren ook, door te blijven prikkelen met alles wat blended leren te bieden heeft. ‘Nu is het even taai misschien, maar daarna kun je weer aanzetten. Dit is je doel, kijk eens welke stappen je al hebt gezet’, is een van de worsten die Luisman voorhoudt.  

Juist de hyperpersoonlijke trainingen die hij geeft, zijn gebaat bij online elementen. ‘Dat kan allemaal goed in LearningStone. Tussen sessies door elkaars positieve kwaliteiten benoemen bijvoorbeeld. Benoemen wat je voor herkenning vindt bij de ander. Je moet het als trainer natuurlijk wel leuk vinden om na te denken over een goed trainingsontwerp, dit vervolgens te bouwen en deelnemers ook tussentijds online te ondersteunen in hun leerproces.’

'Er is altijd weer een diepere laag te vinden, die je mee kunt pakken in je ontwikkeling'

Dat is even wat anders bij elke live sessie de aantekeningen van de vorige keer erbij pakken, wat ook weleens voorkomt in de L&D wereld. Ook in individuele trajecten maakt Luisman gebruik van blended learning. ‘Om de eerste persoonlijke sessie, die ik met iemand heb, veiliger te maken. Dan kan iemand van tevoren in de blended omgeving alvast iets vertellen over zichzelf en wat hij of zij verwacht uit het traject te halen.’

Als voormalig trainer van het jaar is het niet gek dat hij ook bij de TrainersAcademie trainers opleidt. De vraag voor trainers, die zichzelf willen verbeteren, is volgens de expert de volgende: hoe kun je als trainer zo dicht mogelijk bij jezelf blijven, als je trainingen geeft?   

‘Wat ik heb gemerkt in mijn loopbaan: waar je ook staat als trainer, of je nou beginnend bent of ver gevorderd, er is altijd weer een diepere laag te vinden, die je mee kunt pakken in je ontwikkeling’, oreert Luisman, die zeer fanatiek uit zijn ogen kijkt als het over dit onderwerp gaat. Het gaat hem aan het hart. ‘Er is in mijn ogen niet één type trainer. Natuurlijk, er zijn trainers die blijven vasthouden aan een trucje of aan bepaalde methodieken. Maar dat is vaak in de beginfase van een trainerschap, wanneer ze behoefte hebben aan zekerheid. Ik denk dat je als trainer verder groeit, als je jezelf blijft uitdagen, in eigenheid. In authenticiteit.’

Het hoogste niveau van vakmanschap als trainer is werken op zingevingsniveau

In de literatuur worden vaak vier fasen onderscheiden, die een trainer doormaakt. Junior, medior, senior en daarna het laatste niveau, het zingevingsniveau. ‘Maar niet elke trainer heeft ook de ambitie om op identiteitsniveau te werken. Ik vind zelf psychologie heel interessant. Daarin wil ik groeien. Maar sommige trainers vinden het prima om op een bepaald niveau in het bedrijfsleven trainingen te geven. En dat is ook goed’, concludeert Luisman.

De ene trainer is de ander niet. Luisman probeert elke dag de beste trainer te zijn, die hij kán zijn. Dat doet hij door ook veel deelnemers, maar ook juist collega trainers om feedback te vragen. Hoe kwetsbaar dat soms ook is. ‘Als trainer wil ik blijven groeien in mijn eigen thema’s. Risico durven nemen. Methodieken en technieken soms loslaten. Experimenteren, zodat ik verder kan groeien.’

Rene Luisman. Foto: Hannah Anthonysz

En daarmee komen we weer terug bij de start van het interview, toen het ging over de radicale keuze die hij had gemaakt, om zich exclusief te richten op het begeleiden van gay mannen. Want daar ziet hij dat hij het meeste effect heeft, als mens en als trainer.

Om dit te illustreren, vertelt Luisman over een van zijn mooiste dagen als trainer. ‘Ik begeleidde een keer een man, hij was al zeker in de veertig, maar hij was superonzeker over zichzelf. Hij had nooit geleerd om van zichzelf te houden. Altijd bezig geweest met anderen. Ik ging hem begeleiden en ik gaf hem de opdracht mee, om bij drie mensen in zijn omgeving op te halen wat zij waardeerden in hem. Die man kwam de volgende training glunderend terug. Hij vond het zo tof wat hij te horen kreeg dat hij uiteindelijk twintig mensen om input heeft gevraagd. Dat was zo’n boost voor z’n zelfvertrouwen. Zo’n oefening heeft dan een enorme impact op het groeiproces van hem als mens.’

Hoe gaat het met iemand in de being out-fase?

Zelf voelde Luisman zich vroeger ook onzeker. Hij groeide op in Zwolle, in een zeer christelijke omgeving, waarin homoseksualiteit werd veroordeeld als iets slechts en onnatuurlijk. Terwijl hij al op z’n elfde erachter kwam dat hij op mannen viel.  Zelfs nu heeft hij hier nog weleens last van, dat niet iedereen in de omgeving accepteert zoals hij is. Luisman kent de worsteling van de homoseksuele man als geen ander.

De mannen die hij nu coacht zijn tussen de 25 en 55 jaar oud. Die hebben vaak de coming-out al gehad en daarna de bevrijding die ze hebben gevoeld. Vaak hebben ze dan een paar jaar een uitbundige tijd, een partymodus, lang leve de lol, noemt Luisman het, maar het gaat om de fase daarna. Gay mannen missen goede rolmodellen. En ze worden nog steeds gestigmatiseerd, waardoor het lastig is om hun eigen plek in de maatschappij te vinden.

'Kun je jezelf accepteren?'

‘Homomannen zijn gevoeliger voor psychische klachten dan heteromannen. Dat is niet zo gek. Uit onderzoek blijkt dat het merendeel van de mensen homoseksualiteit wel prima vinden, maar het ook liever niet willen zien. Daardoor ervaar je als minderheidsgroep veel stress en schaamte. Daarom hebben sommige homomannen moeite om na de coming out, in de being out-fase, zich staande te houden. Want welke delen van zichzelf hebben ze altijd gebruikt, om zichzelf te beschermen naar de buitenwereld? En welke delen van zichzelf zijn authentiek? Daar kan ik mensen goed bij helpen.’

Luisman is niet iemand die, zoals hij het zelf zegt, op de barricade gaat staan. Hij doet liever het ‘stille’ werk achter de schermen. Dat is voor de voormalig trainer van het jaar het pad dat hij voor de komende tijd gekozen heeft. Het is een gok, maar hij gelooft er heilig in, en hij is ook wel een beetje moedig dat hij zo’n gewaagde stap durft te zetten. ‘Hoe kijk je naar jezelf. Kun je jezelf accepteren? Daar kan ik het verschil maken als trainer.’

Hier lees je de L&D tips van Rene Luisman - deel 2 van het interview.